تفسیر قرآن

دست بلند کردن و دعا بعد از نمازهاي فرض

شماره فتوى 100

سايت جامع فتاوي اهل سنت و جماعت


پرسش:

شخصي به من گفت که بعد از نمازهاي فرض (واجب) نبايد دستم را بلند کنم و دعا کنم چون حضرت محمد صلي الله عليه و ال وسلم اين کار را انجام نميدادند و بعد از نماز دست بلند کردن و دعا کردن سنت نيست. ايا اين حرف صحيح است و درباره ان حديثي وجود دارد.


پاسخ:

الحمدلله،
در اين مسئله بين علماء اختلاف نظر هست:
1- بعضى از علماء دست بلند كردن و دعاء خواندن با صداى بلند پس از نماز بصورت جماعى را بدعت ميدانند زيرا ميگويند كه پيامبر صلى الله عليه و سلم و اصحابش آنرا انجام نداده اند، و ميگويند كه جاى دعاء قبل از سلام نماز ميباشد نه بعد از سلام، و فقط خواندن اذكار بعد از سلام از پيامبر صلى الله عليه و سلم وارد شده است نه دعاء.

2- بعضى ديگر ميگويند كه اگر چه پيامبر صلى الله عليه و سلم آنرا انجام نداده است، ولى در حديث صحيح آمده است كه از پيامبر صلى الله عليه و سلم سؤال شد كه: "چه دعايى مستجابتر است؟" او گفت: "در آخر شب و پس از نمازهاى فرض"، و در حديث صحيح ديگرى آمده است كه پيامبر صلى الله عليه و سلم فرمودند: "پروردگار شما بسيار با حياء و سخاوتمند ميباشد و از بنده اش حياء ميكند كه دستانش را بسوى او براى دعاء بلند كند و دستانش را خالى برگرداند"، پس اين دو حديث دليل ميشوند كه پس از نماز فرض ميشود دعاء كرد و دست را بلند كرد و مستجاب نيز ميباشد، ولى ميگويند مستقيما بعد از نماز دعاء جائز نيست، بلكه ابتدا اذكار نماز وارده را به پايان برساند و سپس هر كسى براى خودش ميتواند دعاء كند، ولى بصورت جماعى مكروه ميباشد زيرا براى نمازگذاران و همچنين كسانى كه اذكارشان را تمام نكرده اند تشويش ايجاد ميكند، مگر اينكه قصد تعليم داشته باشد پس ميتواند دعاء را بلند بخواند.
ولى بطور خلاصه و براى خروج از خلاف ميتوان گفت كه از آنجاييكه بهترين راه در امور دين روش پيامبر صلى الله عليه و سلم ميباشد و او و اصحابش كه علمشان و حرصشان در دين از ما بيشتر بود ولى باز هم اين عمل را (دعاى جماعى پس از نماز) انجام ندادند، پس بهتر است كه اين كار انجام نشود تا از كار شبهه بدور بماند.